ରାଜଯୋଗ କିପରି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପୁନର୍ଜୀବିତ ଓ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ
ରାଜଯୋଗ କିପରି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପୁନର୍ଜୀବିତ ଓ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ତଙ୍କର ଜନ୍ମସିଦ୍ଧ ଅଧିକାର। ଏହା ଏକ ଧନସମ୍ପତ୍ତି, ଯାହାକୁ ବିଜ୍ଞାନ କିମ୍ବା ଧନ-ଧାନ୍ୟ କ୍ରୟ କରିପାରେ ନାହିଁ, ଏବଂ ଏହା ପାଇଁ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ସବୁକିଛି ଛାଡିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ।
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କେବଳ ଏକ ମୂଲ୍ୟବାନ ସମ୍ପତ୍ତି ନୁହେଁ, ବରଞ୍ଚ ଏହା ଏମିତି ଏକ ସମ୍ପଦ, ଯେଉଁଥିରେ ସମଗ୍ର ସମାଜର ଭାଗୀଦାରୀ ରହିଛି।
ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂସ୍ଥା (WHO)ଙ୍କ ପରିଭାଷାନୁସାରେ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅର୍ଥ — ଶାରୀରିକ, ମାନସିକ, ସାମାଜିକ ଓ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁସ୍ଥତା, କେବଳ ରୋଗ ବା ଅସକ୍ଷମତାର ଅଭାବ ନୁହେଁ। କିନ୍ତୁ ଆଧୁନିକ ଚିକିତ୍ସା ପ୍ରଣାଳୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ମୁଖ୍ୟତଃ ଶାରୀରିକ ଦିଗକୁ ମାତ୍ର ଯତ୍ନ କରେ।
ଯଦି ଆମେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିବାକୁ ବସିବା, ଦେଖିବୁ — ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଆସଲେ ସୁସ୍ଥ ନୁହନ୍ତି। ରାଜଯୋଗ ସାଧନା ହେଉଛି ମାନସିକ ଓ ସାମାଜିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁଦୃଢ଼ କରିବାର ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଭିତି, ଯାହା ସହିତ ଶାରୀରିକ ସୁସ୍ଥତା ପାଳନରେ ମଧ୍ୟ ବିଶେଷ ସାହାଯ୍ୟ ମିଳେ।
କେବଳ କିଛି ମିନିଟ୍ ରାଜଯୋଗ ଧ୍ୟାନ ଅଭ୍ୟାସ କଲେ ମନ ଶାନ୍ତ ଓ ସ୍ଥିର ହୁଏ। ଏହି ଶାନ୍ତତାରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି-ଶକ୍ତି ବହୁଗୁଣା ବୃદ્ધି ପାଏ। ଅବାଞ୍ଛିତ ଚିନ୍ତା-ଧାରାକୁ ରାସ୍ତାରୁ ହଟାଇ ଗଭୀର ଚିନ୍ତାରେ କେନ୍ଦ୍ରିତ ହେବା ସୁବିଧା ମିଳେ।
ରାଜଯୋଗ ଆଧୁନିକ ଚିକିତ୍ସାର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପ୍ରଣାଳୀ ସହିତ ଏକ ଉପଯୋଗୀ ପୂରକ ଭାବରେ କାମ କରେ। ଏହା ନିଦ୍ରାର ସ୍ବାଭାବିକ ଛନ୍ଦକୁ ପୁନର୍ଜୀବିତ କରେ — ଯାହା ବହୁତ ପ୍ରକାର ପ୍ରାୟୋଗିକ (psychological) ଓ ମନ-ଦେହ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ (psychosomatic) ରୋଗରେ ବିକୃତ ହୋଇଥାଏ।
ରାଜଯୋଗ ଧ୍ୟାନ ଦେହର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜୈ୵ିକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ପରିସ୍ଥିତିଗୁଡ଼ିକୁ ସୁମଧୁର ଭାବେ ମୁକାବିଲା କରିବାର କ୍ଷମତା ବଢ଼ାଏ। ଭୟ, କ୍ରୋଧ, ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଚିନ୍ତାରେ ଦେହରୁ ହ୍ରାସ ପାଉଥିବା ରସାୟନିକ ସନ୍ଧାନଗୁଡ଼ିକୁ ପୁନର୍ଭରଣ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରୟୋଜନୀୟ ଜୈ୵ିକ ଓ ମାନସିକ ବିଶ୍ରାମ ଯୋଗାଇଦେଇଥାଏ।
ଡାଇବେଟିଜ୍, ରକ୍ତଚାପ ପରି ରୋଗ ବିଭିନ୍ନ ଘଟଣାରେ ଧ୍ୟାନରେ ସ୍ଥିର କିମ୍ବା ଶୀଘ୍ର ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ହୋଇଛି।
ସ୍ମୋକିଙ୍ଗ, ମଦ୍ୟପାନ, ମାଦକ ଦ୍ରବ୍ୟ ବ୍ୟବହାର ପରି ଆସକ୍ତିରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବାରେ ମଧ୍ୟ ରାଜଯୋଗ ବିଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ। ସ୍ୱାନୁଭୂତ ସୁଖ ଓ ଉଚ୍ଚ ସଚେତନତାରେ ମନ ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବରେ ନିୟୋଜିତ ହୁଏ, ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି ବଢ଼ିଥାଏ, ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ଜନ୍ମିଥାଏ, ଫଳରେ ଅଶୁଭ ଅଭ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକୁ କ୍ରମେ ପୂର୍ଣ୍ଣତଃ ଛାଡିଦେବା ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ।
ଚିକିତ୍ସାବିଜ୍ଞାନ ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତିରୋଧକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଜୋର ଦେଇଛନ୍ତି। ରାଜଯୋଗ ପ୍ରାୟୋଗିକ ଚିନ୍ତାଜନିତ ରୋଗକୁ ପୂର୍ବରୁ ବର୍ଜନ କରିଦେଇପାରେ। ଏହା ମନକୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ, ଲଚିଳା ଓ ଦୃଢ଼ କରେ — ଯାହା ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧର କ୍ଷମତାକୁ ବହୁଗୁଣା ବଢ଼ାଏ।
ଯଦିଓ ବାଂଶଗତ, କାୟିକ ବା ପରିବେଶ ଜନିତ କିଛି ରୋଗ ଆସିପାରେ, ତଥାପି ରାଜଯୋଗୀ ମନୋବେଦନାକୁ ଜୟ କରି ଦେହର କଷ୍ଟ ସତ୍ତ୍ୱେ ଆତ୍ମାର ଅଭିନ୍ନ ଶାନ୍ତିକୁ ଅନୁଭବ କରିଥାନ୍ତି।
Comments
Post a Comment